Trong căn buồng của chiếc tàu đi buôn ấy, ba người phụ nữ cảm thấy rất ngạc nhiên về công việc mà lái buôn Hiệp Ninh đang làm. Bọn họ nhìn vào bàn , đều tròn xoe mắt lên cả. Có một đồng đi mua hàng, phải bán lại tới 10 đồng thì mới lời được một đồng sao? Bọn họ mơ hồ nhận ra một điều gì đó, nhưng không rõ là điều gì, cảm thấy rất kỳ lạ. Thúy Nga lúc này ngập ngừng suy tư , có điều gì đó vướng mắc trong lòng, lúc này đặt tay lên bàn mà nói.
Cái sự vô lý này không phải chỉ có mình Thúy Nga cảm thấy, mà cả hai người con ngồi bên cạnh cũng cảm thấy mơ hồ. Thúy Nga muốn tìm một lời giải thích nào đó hợp lý hơn cho lối suy nghĩ cũ của mình, ngập ngừng đôi chút.
Thúy Nga nhìn nhận những vấn đề mới thì không thể chấp nhận ngay được. Trước giờ trong đầu bà đều có lối mòn suy nghĩ rằng mua một bán hai , hoặc mua một bán gấp rưỡi là đúng rồi, chứ không nghĩ tới chuyện khoảng cách giữa mua và bán xa đến như vậy. Bà cố gắng hướng cách nhìn theo một vấn đề khác, theo một hướng cũ , và dường như con dâu của bà ta cũng tán thành chuyện này. Diệp Lan ở bên cạnh nghe vậy thì cũng suy nghĩ tương đồng, gật đầu lập tức.
Đôi mắt của Diệp Lan ánh lên một tia sáng cương quyết , như thể tin vào lập luận của mình là đúng. Vẫn phải lập lại một vấn đề rằng người ngoại đạo không hiểu được những vấn đề kinh tế sâu xa. Khi đã làm ăn kinh tế rồi, mọi bước đi và các khoản thu chi đều phải được suy tính một cách kỹ lưỡng và thấu đáo. Hiệp Ninh biết rằng bọn họ không phải là người trong nghề, ông suy nghĩ một chút mà vuốt râu mỉm cười .
Nói đoạn nhặt một đồng lên , đặt ra xa một góc bàn. Thúy Nga và Diệp Lan lập tức gật đầu , điều này cũng đơn giản và dễ hiểu. Nói rằng một triều đại nào đó mà không có tham quan, thì điều này không thể . Nhưng cứ giả sử như là không có đi, để cho dễ tính toán. Hiệp Ninh thấy bọn họ đã đồng ý rồi , lúc này lại nói tiếp.
Nói đoạn liền cầm hai đồng tiền chi trả cho việc bảo vệ lên tay, ngửa ra đưa về phía trước mặt . Ba người phụ nữ cũng hiểu được điều này, lập tức gật đầu, thế là ông lại để hai đồng bảo vệ vào một góc đó. Mọi chuyện chưa dừng lại, ông ta tiếp tục cầm một đồng tiền lên, nở một nụ cười nhẹ nhàng.
Ba người phụ nữ lại gật đầu, và ông lại để đồng tiền thuế ấy vào một góc. Số tiền bây giờ còn lại là 6 đồng, ông bây giờ chỉ vào 6 đồng đó mà nói
Ba người phụ nữ lại chăm chú nhìn vào sáu đồng tiền trên bàn, dần dần có được sự mở mang đầu óc. Hiệp Ninh nhẹ mỉm cười vuốt râu.
Thúy Nga và Diệp lang nghe vậy vẫn chưa hiểu thâm ý, đồng loạt nói .
Hiệp Ninh hự lên một tiếng, thoáng nhăn mặt không hài lòng. Đây rõ ràng là một câu trả lời sai, xem ra bọn họ vẫn chưa hiểu vấn đề . Tưởng rằng bọn họ tất cả đều không hiểu, thế nhưng Yên Nhiên lại là người thông minh sáng dạ, nàng nghe được những vấn đề này bất chợt hiểu ra gì đó , liền lập tức nói vào.
" Người tiêu dùng chi trả mọi thứ ư?" điều này nghe thấy có vẻ kỳ lạ. Cả Thúy Nga lẫn Diệp Lan đều quay sang nhìn Yên Nhiên với sự tò mò, mà Hiệp Ninh lúc này lại bật cười gật đầu.
Vậy là câu trả lời của Yên nhiên đã đúng, tất cả thuế và phí đều đổ lên đầu người tiêu dùng. Diệp Lan và Thúy Nga tròn xoe mắt , thốt lên.
Câu trả lời bất ngờ ấy thực sự khiến cho Thúy Nga và Diệp Lan ngỡ ngàng, trong đầu bọn họ bắt đầu suy nghĩ lại vấn đề. Họ cảm thấy điều này nghe rất hoang đường , nhưng càng suy nghĩ thì lại càng thấy vô cùng thuyết phục.
Trong kinh tế học cơ bản, câu hỏi thường xuyên cho mọi vấn đề là tiền đâu để chi trả cái này , tiền đâu để chi trả cái kia, tiền đâu để chi trả cái nọ. Thì mọi câu hỏi đều chỉ có một câu trả lời duy nhất , đó là "móc túi của người tiêu dùng". Nói dễ hiểu, trăm ngàn thứ thuế phí đều đổ lên đầu dân cả, không có thứ thuế nào đổ lên đầu người đi buôn. Bản thân người đi buôn chẳng qua chỉ là "người đóng thuế giùm" mà thôi. Nếu một đứa trẻ vừa mới ra đời, nó cần phải sử dụng tã giấy, thì khi mua cái tã giấy đó (giả sử là 10 đồng) thì thực ra đứa trẻ ấy phải trả tiền thuế là hai đồng , tiền phí đút lót tham nhũng là một đồng, và có thể những thứ gì đó khác nữa. Sống trong một đất nước, thì khi mà đã bỏ tiền ra mua một thứ hàng hóa gì đó , có nghĩa là người đó đã đóng các loại thuế phí rồi. Giống như đứa trẻ mới sinh ra đã phải dùng tã, có nghĩa là nó đã đóng thuế ngay lúc nó dùng cái tả ấy. Có rất nhiều người cả đời chưa bao giờ cầm tiền lên kho thuế để đóng, và họ hiểu nhầm rằng mình chưa bao giờ đóng bất cứ một loại thuế nào. Tại sao họ lại có sự hiểu nhầm tai hại này? Là bởi vì họ không có kiến thức về kinh tế , không hiểu về bản chất của thuế, cho nên cứ ngỡ mình là đối tượng không phải đóng thuế. Những người tiêu dùng nào có biết đâu khi họ mua một cái quần xì , thì trong cái quần xì đó họ cũng đã đóng thuế cho nhà nước, mà đóng cả tiền tham nhũng cho các tham quan cả rồi. Còn những người mà thường xuyên lên kho thuế để nộp thuế, thì thực ra số tiền nộp thuế đó không phải là tiền của họ, mà đơn giản họ chỉ là "người đi đóng thuế dùm" cho những người tiêu dùng mà thôi. Hiệp Ninh lúc này lại gom toàn bộ những đồng tiền gọi là thuế phí ấy, ông gom vào một chỗ, rồi ngước nhìn Yên Nhiên mà gật đầu.