HỒI 9
Trừ hung bạo, Lã Bố giúp Tư đồ;
Chiếm Trường An, Lý Thôi nghe Giả Hủ.
Người đi va vào Đổng Trác, tức là Lý Nho, Nho thấy Trác ngã, vội vàng đỡ Trác đứng dậy, dìu vào ngồi trong thư viện.
Trác hỏi Lý Nho:
Lý Nho thưa:
Trác nói:
Lý Nho can rằng:
Trác nghĩ ngợi hồi lâu rồi nói rằng:
Lý Nho tạ từ rồi ra. Trác vào ngay hậu đường gọi Điêu Thuyền ra hỏi rằng:
Điêu Thuyền khóc thưa rằng:
Trác lại hỏi:
Điêu Thuyền giật mình, khóc rằng:
Bèn rút thanh bảo kiếm treo ở vách, toan tự vẫn.
Trác vội vàng giằng lấy thanh gươm và ôm chặt lấy Điêu Thuyền và nói rằng:
Thuyền nằm ngã vào lòng Trác, bưng mặt khóc rằng:
Trác nói:
Điêu Thuyền lại nói:
Trác dỗ dành Điêu Thuyền rồi nói rằng:
Thuyền mới lau nước mắt lạy tạ.
Hôm sau Lý Nho vào ra mắt, nói rằng:
Trác nói:
Nho nói:
Trác giận đổi sắc mặt mắng rằng:
Lý Nho trở ra, ngẩng mặt lên trời than rằng:
Đời sau có thơ rằng:
Tư đồ khéo mượn khách má đào,
Chẳng dùng gươm giáo, chẳng dùng dao,
Hổ Lao ba trận hoài bao sức,
Phượng Nghi chiến thắng ấy lạ sao!
Ngay hôm ấy Đổng Trác hạ lệnh về My Ổ, trăm quan đều tống tiễn. Điêu Thuyền ngồi trên xe, xa trông thấy Lã Bố đứng ở trong đám đông người, mắt nhìn vào trong xe.
Thuyền giả cách che mặt làm ra dáng đau khóc bi thảm.
Xe đã đi xa. Lã Bố còn cầm cương ngựa đứng trên gò đất, nhìn đám bụi mù mịt than tiếc bực dọc. Chợt nghe sau lưng có người hỏi rằng:
Bố quay đầu lại xem ai, thì ra là tư đồ Vương Doãn.
Chào hỏi xong, Doãn nói:
Bố nói:
Doãn giả cách thất kinh hỏi rằng:
Bố nói:
Doãn lại giả thất kinh:
Bố bèn đem chuyện kể lại đầu đuôi cho Vương Doãn nghe. Vương Doãn ngửa mặt lên trời, chân giẫm xuống đất, thừ người ra không nói gì. Mãi hồi lâu, Doãn mới nói rằng:
Rồi kéo tay Lã Bố, nói rằng:
Bố theo Doãn về. Doãn mời Bố vào nhà trong kín đáo, sai làm rượu khoản đãi.
Bố lại đem việc gặp Điêu Thuyền ở đình PHượng Nghi kể hết đầu đuôi cho Doãn nghe.
Doãn nói:
Bố nghe nói, cơn giận bốc lên bừng bừng, nắm tay đấm xuống bàn, kêu một tiếng thật to.
Doãn vội vàng nói rằng:
Bố nói:
Doãn vội vàng lấy tay bưng miệng Bố can rằng:
Bố nói:
Doãn nói thêm một câu rằng:
Bố lại nói:
Doãn tủm tỉm cười nói rằng:
Bố hăng hái đứng lên nói rằng:
Doãn thấy Lã Bố đã quyết tâm giết Trác bèn bảo Lã Bố rằng:
Bố đứng dậy lạy Vương Doãn và nói rằng:
Doãn nói:
Bố liền rút con dao đeo ở mình, đâm một nhát vào cánh tay, chảy máu ra để thề.
Doãn quỳ xuống lạy tạ, nói rằng:
Bố khẳng khái nhận lời rồi trở ra.
Doãn lập tức mời quan bộc sa là Sĩ Tôn Thụy, quan tư lệ hiệu úy là Hoàng Uyển đến để bàn việc ấy.
Thụy nói:
Uyển nói:
Thụy nói:
Doãn cho là phải, bèn mời Lã Bố đến bàn bạc.
Bố nói:
Các quan mật sai mời Lý Túc đến. Bố bảo Túc:
Túc nói:
Nói đoạn Túc bẻ một cái tên ra thề.
Doãn nói:
Hôm sau Túc dẫn vài mươi tên kị mã đến My Ổ, sai người báo tin cho Trác biết rằng có chiếu thiên tử đến. Trác cho mời vào, Lý Túc vào lạy, Trác nói:
Túc thưa:
Trác hỏi:
Túc thưa:
Trác mừng rỡ nói rằng:
Bèn sai bốn tướng tâm phúc là Lý Thôi, Quách Dĩ, Trương Tế, Phàn Trù lĩnh ba nghìn quân phi hùng giữ My Ổ rồi ngay hôm ấy sắp xe kiệu vào kinh. Trác ngoảnh lại bảo Lý Túc:
Túc lạy tạ, xưng thần.
Trác vào từ giã mẹ. Mẹ Trác bấy giờ đã hơn chín mươi tuổi, hỏi Trác:
Trác nói:
Mẹ nói:
Trác nói:
Nói rồi từ giã mẹ. Đến lúc đi, bảo Điêu Thuyền rằng:
Điêu Thuyền đã biết rõ mọi chuyện, giả cách hớn hở mừng rỡ, lạy tạ.
Trác lên xe về Trường An, quân sĩ đi tiễn tiền hô hậu ủng. Đi chưa được ba mươi dặm, tự nhiên xe gãy một bánh. Trác xuống xe cưỡi ngựa, đi chưa được mười dặm, ngựa tự dưng lồng lên gầm thét dữ tợn, lôi đứt dây cương.
Trác hỏi Lý Túc:
Túc nói:
Trác nghe lấy làm lọt tai.
Hôm sau đương đi bỗng có cơn gió dữ nổi lên ầm ầm, mây kéo nghịt trời, Trác lại hỏi Túc:
Túc nói:
Trác lại mừng không lo gì nữa.
Khi Đổng Trác đến Trường An, trăm quan đều ra đón rước duy có Lý Nho cáo bệnh ở nhà không ra đón.
Trác đến tướng phủ. Lã Bố vào mừng.
Trác nói:
Bố lạy tạ rồi nghỉ ngay ở dưới trướng.
Đêm hôm ấy, có một lũ trẻ đi ngoài đường hát rong, gió đưa tiếng hát vào tận màn. Hát rằng:
“Thiên lí thảo
Hà thanh thanh
Thập nhật bốc
Bắt đắc sinh”
(Cỏ ngàn dặm
Sao xanh xanh?
Trên mười ngày
Chẳng được sống)
Tiếng hát nghe thực ai oán.
Trác nghe thấy mới hỏi Lý Túc:
Túc thưa:
Mờ mờ sáng hôm sau, Trác sai bày nghi vệ, rồi bắt kẻ hầu người hạ, đi theo vào trong triều. Bỗng thấy một đạo quân áo xanh, khăn trắng, tay cầm một cái sào dài, trên buộc mảnh vải dài một trượng, hai đầu viết hai chữ khẩu.
Trác lại hỏi Lý Túc:
Túc nói:
Rồi bảo tướng sĩ cứ việc đẩy xe đi.
Trác vào đến triều, các quan đều mặc áo trào, đứng đón cả hai bên đường, Lý Túc tay cầm thanh bảo kiếm, vịn xe Đổng Trác đẩy đi. Đến cửa Bắc Dịch, quân sĩ đều bị ngăn cả lại ở ngoài cửa, chỉ có hai mươi người được đẩy xe đi vào.
Trác vào khỏi cửa, thấy bọn Vương Doãn, ai nấy đều cầm gươm đứng cửa điện, sợ hỏi Lý Túc:
Lý Túc không trả lời, cứ việc đẩy xe thẳng vào.
Vương Doãn bấy giờ mới thét to lên rằng:
Hai bên hơn một trăm võ sĩ kéo ra, người cầm gươm kẻ vác đao, cùng đổ xô lại đâm Đổng Trác. Trác mặc áo giáp ở trong, giáo đâm không thủng, chỉ bị thương ở tay, ngã xuống xe, Trác gọi to lên rằng:
Lã Bố đứng ở đằng sau, nghe thấy tiếng gọi đến tên, bèn thét lên một tiếng rồi chạy ra nói rằng:
Một ngọn kích đâm trúng ngay cổ họng Đổng Trác.
Lý Túc liền cắt đầu Trác, lấy tay xách lên.
Lã Bố tay trái cầm kích, tay phải thò vào bọc, lấy tờ chiếu ra, nói to lên rằng:
Các tướng sĩ đều reo:
Đời sau có thơ rằng:
Bá nghiệp thành công hóa đế vương
Không thành cũng vẫn được giàu sang
Ai biết lòng trời không thiên vị
My Ổ thành ra đất nát hoang.
Lã Bố lại hô lên rằng:
Lý Túc xin đi.
Chợt nghe có tiếng reo ngoài cửa triều rồi có người vào báo rằng:
Vương Doãn sai điệu Nho ra chợ chém; rồi lại sai đem đầu và thây Đổng Trác đi diễu, loan báo khắp các ngả đường cho mọi người cùng biết.
Thây Trác to béo; quân sĩ lấy mồi cắm vào rốn đốt lửa làm đèn, mỡ chảy đầy cả ra đường cái; nhân dân ai đi qua cũng lấy gạch đá ném vào đầu, lấy chân đạp vào thây.
Vương Doãn lại sai Lã Bố cùng với Hoàng Phủ Tung, Lý Túc lĩnh năm vạn quân đến My Ổ bắt người nhà Đổng Trác và tịch biên gia sản.
Lý Thôi, Quách Dĩ, Trương Tế, Phàn Trù, nghe tin Trác đã chết, mà Lã Bố thì sắp đến My Ổ, liền dẫn quân phi hùng, ngay đêm hôm ấy chạy ra Lương Châu.
Lã Bố đến My Ổ, trước hết tìm Điêu Thuyền.
Hoàng Phủ Tung sai đem những con gái nhà lương thiện bị Đổng Trác bắt hiếp vào làm tì thiếp, tha cho về nhà cả. Còn bao nhiêu họ hàng thân thuộc nhà Đổng Trác, không cứ lớn bé già trẻ đều đem ra giết sạch. Mẹ Trác cũng bị giết, em Trác là Đổng Mân, cháu Trác là Đổng Huy cũng bị chém, đầu bêu đi các ngã ba. Lại tịch thu những của cải chứa ở trong nhà, vàng vài mươi vạn lạng, bạc vài trăm vạn lạng; vóc, nhiễu, châu báu, đồ đạc không biết bao nhiêu mà kể. Xong rồi Tung về báo để Vương Doãn biết.
Doãn khao thưởng quân sĩ thực to, mở tiệc yến ở lễ đường tướng phủ, họp cả các quan lại uống rượu ăn mừng.
Đang ăn bỗng có người vào báo rằng:
Doãn giận lắm, quát rằng:
Một lát quân dẫn người khóc vào, tưởng là ai, hóa ra quan thị trung Sái Ung, Doãn tức giận nói:
Ung xin nhận tội nói rằng:
Các quan tiếc Ung là người tài, ai cũng cố sức nói hộ, Quan thái phó là Mã Nhật Đê cũng ghé vào tai Doãn nói thầm rằng:
Doãn nói:
Mã Nhật Đế không nói gì nữa, đi trở ra, nói riêng với các quan rằng:
Doãn không nghe lời Mã Nhật Đế, sai bỏ Sái Ung vào ngục, bắt phải thắt cổ chết.
Các sĩ phu bấy giờ nghe thấy chuyện, ai cũng thương khóc.
Người đời sau bàn rằng Ung khóc Đổng Trác đã là không phải, nhưng Doãn giết Ung thì cũng là quá lắm.
Có thơ than Ung rằng:
Đổng Trác chuyên quyền bất nhân
Ung sao rước lấy vạ vào thân?
Bây giờ Gia Cát nằm trong túi
Đâu chịu ra thờ kẻ loạn thần?
Lý Thôi, Quách Dĩ, Trương Tế, Phàn Trù trốn sang Thiểm Tây, sai người đến Trường An, dâng biểu xin tạ tội.
Vương Doãn nói:
Sứ giả về báo Lý Thôi, Thôi nói:
Mưu sĩ là Giả Hủ bàn rằng:
Bọn Lý Thôi lấy làm phải, liền nói phao lên ở Tây Lương rằng:
Dân chúng đều sợ hãi.
Lũ Lý Thôi lại nói khích rằng:
Dân chúng xin theo cả. Bởi thế lũ Lý Thôi một được hơn mười vạn quân, chia làm bốn đường, kéo vào Trường An. Đi đường lại gặp con rể Đổng Trác là trung lang tướng Ngưu Phụ, đem năm nghìn quân đi báo thù cho bố vợ. Lý Thôi hợp hai toán làm một, sai Phụ làm tiền khu đi trước, bốn tướng rần rần kéo đi sau.
Vương Doãn nghe thấy binh Tây Lương kéo đến bèn bàn với Lã Bố, Bố nói:
Rồi cùng với Lý Túc đem quân ra. Túc đi trước nghênh địch, cùng Ngưu Phụ đánh nhau một trận. Phụ chống không nổi thua chạy.
Chẳng ngờ canh hai đêm hôm ấy, nhân lúc Túc không phòng bị, Ngưu Phụ kéo quân đến cướp trại Lý Túc. Quân Túc rối rít bỏ chạy ra hơn ba mươi dặm, chết mất quá nửa. Túc vào ra mắt Lã Bố. Bố nổi giận mắng rằng:
Nói rồi liền chém Lý Túc, treo đầu ở cửa quân.
Hôm sau Lã Bố tiến binh, cùng Ngưu Phụ đối địch. Phụ địch sao nổi được Bố, cho nên lại thua chạy. Đêm hôm ấy Ngưu Phụ gọi tướng tâm phúc tên là Hồ Xích Nhi bảo rằng:
Hồ Xích Nhi ưng thuận. Ngay đêm hôm ấy Ngưu Phụ nhặt nhanh vàng bạc, châu báu, bỏ trại đi, chỉ đem ba bốn người đi theo. Đi đến một con sông, lúc súc qua đò, Xích Nhi trông thấy của cải ngốt mắt, muốn chiếm lấy một mình, liền giết Ngưu Phụ đem đầu Phụ đến dâng Lã Bố. Bố hỏi đầu đuôi người đi theo khai rằng: “Xích Nhi giết Phụ để lấy của”, Bố giận, lập tức giết ngay Xích Nhi.
Lã Bố dẫn quân tiến lên, gặp ngay quân mã Lý Thôi kéo đến. Bố không đợi cho bày trận, vác kích tế ngựa thúc quân xông vào, quân Lý Thôi không chống được, lui hơn năm mươi dặm, dựa vào sườn núi cắm trại.
Lý Thôi cho mời Quách Dĩ, Trương Tế, Phàn Trù lại bàn rằng:
Mọi người dùng kế ấy.
Lã Bố dẫn quân đến dưới núi, Lý Thôi đem binh ra đánh. Bố hầm hầm xông vào trận. Thôi lui chạy lên núi. Trên núi tên đá bắn xuống như mưa. Bố không lên được. Chợt có người báo rằng:
Bố vội vàng quay lại đánh, nhưng nghe thấy tiếng trống vang lên, quân Dĩ đã lui rồi. Bố vừa toan thu quân, thì một chiêng khua, quân Thôi trên núi lại đánh xuống. Bố chưa kịp đối địch, đằng sau Quách Dĩ lại tiến lên đánh. Khi Lã Bố trở lại thì Dĩ lại đánh trống rút quân về. Lã Bố tức đầy ruột, ròng rã bốn hôm. Bố muốn đánh không đánh được, muốn thôi cũng không thôi được. Đang lúc tức mình có thám mã lại báo rằng:
Bố vội vàng thu quân về. Lý Thôi, Quách Dĩ nhân thế đánh dấn lại. Bố vội quá không tham đánh nữa chỉ tháo đường chạy về kinh cho nhanh, người ngựa xốn xáo tổn thất khá nhiều. Khi Bố về đến Trường An, thấy quân giặc đông nghịt, Bố đánh không được. Quân sĩ thấy Bố hung bạo, bỏ đi theo giặc khá nhiều, Bố lo lắm.
Vài hôm sau, dư đảng của Đổng Trác là Lý Mông, Vương Phương ở trong thành làm nội công cho giặc, mở trộm cửa thành, bốn mặt giặc kéo ùa cả vào. Lã Bố hết sức chống cự không nổi, dẫn vài trăm quân kị mã đến trước cửa Thanh Tòa, gọi Vương Doãn bảo rằng:
Doãn cứ vững vàng nghiêm chỉnh như không, nói rằng:
Lã Bố hai ba lần giục, Doãn nhất định không đi.
Được một lúc, các cửa thành lửa cháy ngùn ngụt, Lã Bố phải bỏ cả vợ con, dẫn hơn một trăm quân kị mã, chạy ra ngoài cửa ải, đi theo Viên Thuật.
Lý Thôi, Quách Dĩ thả cho quân tha hồ cướp bóc, Quan thái thường khanh Chủng Phất, quan thái bộc Lỗ Quỳ, quan đại hồng lô Chu Hoàn, thành môn hiệu úy Thôi Liệt, việt kị hiệu úy Vương Kỳ đều chết vì nạn nước.
Quân giặc vây kín nội đình. Các thị thần xin vua lên cửa Tuyên Bình để dẹp loạn. Lúc vua lên cửa, lũ Lý Thôi trông thấy lọng vàng, liền dừng ngựa lại, miệng hô vạn tuế.
Vua Hiến Đế đứng lên lầu hỏi rằng:
Thôi, Dĩ ngẩng lên tâu rằng:
Vương Doãn bấy giờ đứng ở cạnh vua, nghe thấy nói thế tâu rằng:
Vua dùng dằng không nỡ. Doãn từ trên lầu Tuyên Bình nhảy xuống đất, quát to rằng:
Lý Thôi, Quách Dĩ rút gươm ra mắng rằng:
Doãn nói:
Thôi, Dĩ lại hỏi rằng:
Vương Doãn chửi rầm lên mà mắng rằng:
Thôi, Dĩ giết Doãn ngay dưới lầu.
Sử quan có thơ khen Vương Doãn rằng:
Vương Doãn bày mưu hay,
Gian thần bị giết ngay.
Thương dân nên tức ruột.
Xót nước lại chau mày,
Sao to, lòng trung giải,
Mây cao, khí nghĩa đầy.
Đến nay hồn vía ấy.
Quanh quất Phượng lâu này.
Lũ Lý Thôi giết Vương Doãn xong rồi, một mặt sai người bắt cả họ hàng nhà Doãn giết sạch. Sĩ dân ai nấy đều thương khóc, Lý, Quách lại bàn nhau rằng:
Hai đứa cầm gươm reo to, kéo vào trong cung.
Thế rõ thực:
Đầu xỏ tạ tội, tai nạn hết
Gặp quân tặc đảng lại sinh nguy.
Chưa biết tính mạng vua Hiến Đế ra sao, xem hồi sau sẽ rõ.